Η Μεσαιωνική Δύση (5ος - 15ος αιώνας)

Το παρόν εγχειρίδιο δεν γράφτηκε πρόσφατα το ξαναδούλεψα τον τελευταίο καιρό και ως προς το περιεχόμενο, και στο γλωσσικό ένδυμα, και στον βιβλιογραφικό τομέα. Ο παλαιός σκελετός άλλαξε σε αρκετά σημεία, αλλά οι προδιαγραφές παρέμειναν οι ίδιες, εμπλουτισμένες, φυσικά, και ενισχυμένες. Σπεύδω πάντως να διευκρινίσω ότι και στην τωρινή μορφή του το βιβλίο ετούτο, δύσκολο για μένα σε κάθε σελίδα του, δεν μπορεί να θεωρηθεί πλήρες, "τελειωμένο" ή ολοκληρωμένο. Γιατί; Οφείλω να δώσω μερικές εξηγήσεις. Να σημειώσω πρώτα ότι η σύνταξη και η σύνθεσή του ξεκίνησαν από την ηθική (και όχι τη θεσμική) υποχρέωσή μου να προσφέρω ένα βοήθημα στους φοιτητές μου, όταν το 1972 πρωτοδιορίστηκα καθηγητής στην έδρα τότε της "Ιστορίας Μέσων και Νεωτέρων Χρόνων" της νεοϊδρυμένης Φιλοσοφικής Σχολής του πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Η ακαδημαϊκή υποχρέωση που είχα ήταν να διδάξω μεσαιωνική και νεότερη (ως και πρόσφατη) ευρωπαϊκή ιστορία, και σε παγκόσμια ακόμη διεύρυνση! Επρόκειτο για ένα τεράστιο γνωστικό αντικείμενο, φοβερό και μόνο στη σκέψη να το προσεγγίσει κανείς. [...]