Yapay Zekanın Emegi (I)

Marx’ın sürgün olarak yerleştiği Londra, Sanayi Devrimi’nin sonuçlarının boy göstermeye başladığı günleri yaşamaktadır ve makine üzerine teknolojik gelişmelerin ve bilimsel tartışmaların en yoğun olduğu yerdir. 1851’de dünyanın ilk uluslararası fuarında en yeni teknolojileri sergilemek için sırça köşk, “Kristal Saray” kurulacaktır. Makinelere karşı büyük öfkenin patlak yerdiği yılların ardından Çartist hareket de gerileme dönemine girmiştir. Büyük sanayinin, Andrew Ure’un deyişiyle “itaatsiz eller” için hizmete soktuğu makineler işlerini iyi yapmışlardır ve hizmete hazır yeni buluşlar Sırça Köşk’te sergilenmelidir. Oysa 1810’lar, makine kırıcıları olarak anılanların öfkeleriyle ve bu öfkeyi kırmak için 1820’lerde geliştirilen Otomatik Dokuma Tezgahı gibi buluşlar ile anılıyorlardı. Bilgisayarın ilk öncüllerinden biri de tam bu yıllarda Londra’da Charles Babbage ve Ada Lovelace tarafından tasarlandı. Aynı şehirde yaşayan, büyük ihtimalle karşılaşmamış bu üç insan, makinenin geleceği ve makinenin sınırları, makinenin teknik ve toplumsal çözümlemesi üzerine önemli etkiler bıraktılar.